افزایش طول عمر باتری لپ تاپ ها و جلوگیری از خرابی آنها، یکی از مسائل مهم کاربران است. به همین جهت آشنایی با روشهای مراقبت از باتری می تواند خراب شدن آن را حداقل به تعویق بیاندازد تا از خاموشی ناگهانی لپ تاپ جلوگیری کنیم. در این آموزش از مجله براکالا به مهمترین نکات نگهداری باتری لپتاپ می پردازیم.
بسیاری از تجهیزات الکتریکی قدیمی و موبایلهای اولیه دارای باتری های نیکل کادمیوم بودند اما باتری لپ تاپ ها به طور معمول شامل دو نوع باتری لیتیوم یون (سلول های گرد استوانه ای) و باتری های لیتیوم پلیمر (باتری های مسطح ) هستند که مانند بسیاری از تجهیزات الکترونیکی به مرور زمان دچار افت شارژدهی و کاهش عملکرد مناسب خواهند شد.
باتری نیکل کادمیوم (نیکاد): باتری نیکل کادمیوم که به طور سنتی در موبایل های قدیمی نوکیا استفاده میشد دارای اثر حافظه می باشد. و تعداد دفعات شارژ و همچنین وضعیت ظرفیت جاری در زمان اتصال به برق، در عمر باتری تاثیر میگذارد.
باتری های لیتیوم یون: باتری های جدید مورد استفاده در اکثر تجهیزات بی سیم از جمله لپ تاپ های جدید، لیتیوم یون و یا لیتیوم پلیمر است که مشکل «اثر حافظه» ندارد. یعنی مهم نیست در چه نقطه ای شارژ مجدد می شود. به عبارت دیگر نیاز نیست که باتری لپ تاپ قبل از هر نوبت شارژ، تخیله شارژ کامل انجام شود.
هم اکنون باتری های لیتیوم یونی به طور گسترده ای در دستگاه های الکترونیکی مصرفی امروزه مورد استفاده قرار می گیرند. بر خلاف باتری های نیکاد، باتری های لیتیومی میزان تخلیه انرژی خودکار بسیار اندکی دارند که تقریبا برابر ۵ درصد در هر ماه است
باتری های لیتیوم پلیمری نسخه های تکامل یافته باتری های سنتی لیتیوم یونی هستند. و امروزه جایگزین باتری های لیتیوم یون در تجهیزات الکترونیکی مانند لپ تاپ و موبایلهای هوشمند شده اند.
مزیت باتری لیتیوم پلیمری این است که با توجه به ابعاد کوچکتر چگالی شارژ بالاتری دارند و همچنین هزینه کمتری نسبت به باتری لیتوم یونی دارند. باتری های لیتیوم پلیمری نسبت به لیتیوم یون هزینه ساخت بالاتری داشته و بیشتر گرم می شوند. اما در عوض بجای سلولهای بزرگ، میتوانند به شکل تخت و داخل لپتاپ جاسازی شوند.
ولتاژ معمولی هر باتری لیتیوم پلیمری ۳.۶ ولت در هر سلول است. باتری های لیتیوم پلیمر از نظر ایمنی وضعیت بهتری نسبت به باتری های لیتیوم یون دارند همچنین نسبت به سایر انواع باتری ها نیاز به مراقبت کمتری دارند.
در ادامه این مقاله دستورالعمل اساسی نگهداری از باتری رایانه های قابل حمل را مطرح میکنیم:
۱- در اولین نوبت استفاده از باتری، آن را به مدت حداقل ۱ ساعت و حداکثر ۸ ساعت شارژ کنید (حتی اگر میزان شارژ اولیه به ۱۰۰ درصد رسید، تا ۸ ساعت به برق وصل بوده و از لپ تاپ استفاده نکنید)
۲- تعداد دفعاتی که لپ تاپ را به آداپتور برق میزنید مهم نیست. به عبارت دیگر لازم نیست مانند باتری های قدیمی نیکل کادیوم صبر نمایید تا شارژ باقی مانده به زیر ۳۰ درصد برست و بعد به برق بزنید؛ چراکه باتری لپ تاپ های جدید از نوع لیتیوم یون بوده، لذا می توانید باتری را به دفعات و در هر وضعیتی به شارژر بزنید. اما نکته مهم این است که نگذارید باتری تخلیه کامل شده و به صفر درصد برسد. یعنی زمانی که باتری به زیر ۵ درصد میرسد و با اخطار نرم افزاری مواجه می شوید، سریعا به آداپتور برق وصل نمایید.
۳- باتری لپ تاپ نباید به صورت دائمی به آداپتور برق و شارژر متصل باشد و پس از شارژ کامل بایستی از برق جدا شود. اگر چه پس از رسیدن شارژ به ۱۰۰ درصد، مسیر جریان برق از باتری قطع خواهد شد و از نظر بسیاری از افراد اتصال همیشگی به برق مشکلی ایجاد نمیکند، اما نکته مهم این است که دشمن اصلی باتریهای لیتیومی گرما و حرارت است. (اگر مطمئن هستید که دمای لپ تاپ و باتری کمتر از ۴۰ درجه است در این صورت می توانید دائما به برق وصل کنید)
۴- برای افزایش عمر باتری لپ تاپ باید حداقل دو بار در ماه شارژ کامل و دشارژ کامل شود. بنابراین این تصور که باتری جهت افزایش عمر برای مدت طولانی از لپتاپ خارج شود، اشتباه است.
* همیشه قبل از اتصال فیش شارژر به لپتاپ ، ابتدا دوشاخه شارژر را به برق بزنید تا نوسان برق به لپتاپ منتقل نشود و در واقع پس از تبدیل برق AC به DC ، انتقال جریان برق به باتری انجام شود.
* دمای محیط اطراف لپ تاپ را در کمترین دمای ممکن قرار دهید. عمر باتری لپ تاپ در دمای بالا به شدت افت خواهد کرد.
* از آداپتور برق متفرقه یا شارژرهای لپتاپ هایی دیگر (به خصوص برندهای دیگر) استفاده نکنید. میزان شدت جریان (آمپر) و ولتاژ شارژرها با هم متفاوت است و می تواند به باتری آسیب بزند.
* اگر محل کار شما ثابت بوده و همواره به برق شهری دسترسی دارید، بهتر است آداپتور شارژ لپتاپ خود را به برق متصل کرده و از باتری کمتر استفاده کنید. (فقط هفته ای یکبار از باتری استفاده کنید)
* اگر به دلایلی لازم است باتری را برای مدت طولانی در حالت بلااستفاده کنار بگذارید، بهتر است آن را در محیط خشک و سرد مانند یخچال نگهداری کنید.
ظرفیت باتری لپ تاپ که بر حسب میلی آمپر نشان داده می شود ، معادل میزان انرژی ذخیره‌شده در باتری لپ تاپ است. به طور معمول ظرفیت باتری ها بین ۴۰۰۰ الی ۵۰۰۰ میلی آمپر است. این ظرفیت به مرور زمان حتی اگر از باتری هیچ استفاده‌ای نکنید ، کاهش می یابد. اگرچه نگهداری یک باتری بلااستفاده در هوای سرد و به دور از رطوبت میتواند زمان خرابی را به تعویق بیاندازد اما نهایتا بعد از چند سال باید باتری را دور انداخت.
عمر باتری یک لپ تاپ که روزی حداقل یکبار روشن می شود بسته به روش نگهداری و مدت استفاده از آن بین حدود ۲ الی ۴ سال است. مشروط به اینکه باتری فابریکی لپتاپ بوده و سلولها یا تخته های پلیمری آن با کیفیت باشد. به طور معمول یک باتری با میزان شارژدهی ۳ ساعت، پس از گذشت ۲ سال از عمر خود و در شرایطی که تمام نکات مراقبت صحیحی آن رعایت شود، حداقل ۲۰ درصد از ظرفیت انرژی خود را از دست می دهد.
از طرفی عمر بیش از ۵ سال برای باتری لپتاپ، حتی باتری های فابریک و اصلی لپتاپ دور از انتظار است.
همچنین قابل ذکر است که اگر از باتری های با سطح کیفی پایین چینی به عنوان جایگزین باتری اصلی استفاده کنید، به طور متوسط عمر ۱ الی ۲ ساله خواهند داشت.
نکاتی که در اینجا اشاره کردیم در خصوص مراقبت کلی و طولانی کردن عمر چند ساله یک باتری بود. اگر در شرایطی دسترسی به برق شهری میسر نبوده و بخواهیم از حداکثر زمان ممکن با باتری فول شارژ ، لپ تاپ را روشن نگه داریم ، بهتر است موارد ذیل را در سیستم عامل لپ تاپ رعایت کنیم:
- نور صفحه نمایش را تا جای ممکن کاهش دهیم. معمولا کلید ترکیبی Fn و یکی از کلیدهای F1 الی F12 جهت تنظیم نور صفحه مورد استفاده قرار میگیرید.
- از اتصال لوازم جانبی بلااستفاده از طریق پورت USB جلوگیری کنیم. به عنوان مثال هارد دیسکها، کابل شارژ متصل به موبایل، بلندگوی USB و … موجب افت سریعتر توان باتری لپتاپ شوند.
- بلوتوث یا حتی وایفای را در صورت عدم نیاز غیر فعال نمایید. این کار از طریق کنترل پنل ویندوز و یا کلیدهای ترکیبی Fn قابل انجام است.
- در صورت امکان از دیسک ذخیره سازی SSD استفاده نمایید. در صورتی که در لپ تاپ ، هارد دیسک قدیمی نصب باشد، به دلیل چرخش مداوم موتور هارد، مصرف انرژی بالایی انجام می شود.
- نرم افزارهای پس زمینه و بلااستفاده را ببندید تا پردازنده لپ تاپ حتی الامکان بیکار بماند.
